Εγκυκλοπαιχνιδίσματα
Απόπειρες αναζήτησης νοήματος πίσω και μέσα από τις λέξεις.
Α
Αγέρι – Όταν σηκώνει αέρα, κάποιοι μαζεύουν τα πανιά και πνίγονται στην καταιγίδα. Λίγοι χορεύουν στον αέρα και προχωρούν το ταξίδι. – Μουρμούρησε στην ταβέρνα ένα βράδυ, πίνοντας γλυκό κρασί της λησμονιάς, ο ναυαγός.
Άλας – Το αλάτι αλμυρίζει; Είναι θέμα γεύσης, όχι χρυσής τομής. – Προς τους απανταχού μέτριους.
Αναμνήσεις – «Τότε όλα ήταν καλύτερα»: έτσι μιλούν όσοι δεν βλέπουν μπροστά τους, και κάνουν το είναι, ήταν.
Ανασφάλεια – τί μέλει γενέσθαι; – Καλό το μέλι, μόνο που κολλάει.
Αναφορά – Τα αναφορικά συναισθήματα κρύβουν είτε μια κάποια ανασφάλεια είτε μια μεγαλύτερη ή μικρότερη αναλήθεια – είτε όλα αυτά μαζί.
Ανθρωποταπότητα – Μήπως κρύβεται μια γερή δόση ματαιοδοξίας και κομπασμού σ’ αυτό το “καθ’ εικόνα κι ομοίωση”; Μήπως κάναμε το Θεό τέλειο για να δικαιολογήσουμε την τέλεια άποψη που έχουμε για τον εαυτό μας; – Ένα καθρέπτισμα υπάρχει σε κάθε Θεό.
Ανώτατη παιδεία – Έλαβα ανώτατη παιδεία. Να και η βεβαίωση. Δεν υπάρχει πια τίποτα να μάθω.
Απαραίτηση – Ό,τι δεν είναι αναγκαίο δεν είναι απαραίτητο. – Στον πόλεμο πάρε μόνο τ’ απαραίτητα. Και στην ειρήνη; Ετοιμάσου για πόλεμο.
Ασυνεννοησία – Η επιστήμη σε βοηθά να καταλάβεις την ύπαρξή σου ως δυνατότητα. Η τεχνολογία σου βάζει μια δύναμη στα χέρια και σου λέει «κάνε ό,τι καταλαβαίνεις.»
Αυτογνωσία – Η αυτογνωσία στον άνθρωπο, από την άποψη της ειλικρινώς εννοούμενης έννοιάς της, είναι άτοπη. Μόνο μια αυτοπαρατήρηση είναι δυνατή. Μα η παρατήρηση δεν έχει ως αναγκαίο αποτέλεσμα τη γνώση. Αντίθετα, η παρατήρηση δύναται να μην οδηγήσει καθόλου σε γνώση καθώς, εν τέλει, και η γνώση από παρατήρηση δεν είναι παρά μια άποψη. – Ετερογνωριστείτε!
Αφύσικος – Η φύση γύρω του πέθαινε κι αυτός γεννιόταν.
Αχαριστία – Λέμε πως έχουμε αλλάξει συχνά μόνο για ν’ αποτάξουμε αυτό που έχουμε κάνει πριν.
Β
Βιβλιογραφίες – Οι βιβλιογραφίες, αν όχι εντελώς, είναι σαφώς εν γένει ψευδείς. Μια ειλικρινής βιβλιογραφία θα έπρεπε να περιλαμβάνει όλα τα βιβλία του κόσμου. Μαζί με όλες τις συζητήσεις, τα όνειρα, τους καημούς, και τις σκέψεις της νύχτας.
Γ
Γλώσσα – Μάθε γλώσσες πολλές να μπορείς να κοινωνείς. Αγάπησε και μία, να μπορείς να εκφραστείς.
Γνώση – Καταλαβαίνουμε μόνον ό,τι δεν καταλαβαίνουμε. – Πιο σοφιστικά: προβάλουμε τις απορίες μας στον κόσμο, θεωρώντας πως ο Άλλος θα μας δείξει το πέρασμα ( και μόνον όταν δεν μας κάνει το πέρασμα καταλαβαίνουμε πως είναι Άλλος). Άρα η γνώση αντιστοιχεί στην έλλειψη. – Γι’ αυτό σπαρταράνε τα ψάρια μόνον έξω απ’ το νερό.
Γράψιμο – Μένει άγραφος. Κι αφήνει να γράφει η σιωπή του.
Δ
Διάλειμμα – Κάποτε έβλεπαν απρόσκοπτοι έργα αρκετών ωρών χωρίς ίχνος δυσαρέσκειας. Τώρα, το έργο της μιάμισης ώρας απαιτεί και διάλειμμα: να ελέγξουμε μη μας αναζήτησε κανένας.
Διάλογος – Όποιος θέλει να έχει δίκιο δεν ξέρει να ρώτα. Για να μάθεις να ρωτάς πρέπει πρώτα να μάθεις να θέλεις να μάθεις.
Δικαίωση – Καλύτερα να το δοκιμάσεις και να έχεις άδικο, παρά να το χάσεις και να είχες δίκιο.
Διττό – Μη ζεις ζωές που δε ζεις.
Διχρονία – Υπάρχει κι ο χρόνος που μένει ξεχασμένος, όμως όχι χαμένος. Ο χρόνος που χάσαμε μ’ ό,τι αγαπήσαμε, τόσο κερδισμένος.
Δυνατότητα – Αγάπα όσο μπορείς. Η πιθανότητα προϋποθέτει δυνατότητα.
Ε
Ειλικρινής – Λέει αυτό που σκέφτεται και σκέφτεται αυτό που λέει. – Πιο λεπτά: κάνει τον Λόγο λόγο, και όμορφη παρέα.
Εκ των ων – Αν αφαιρέσεις την ελεύθερη βούληση από την πράξη, παύει να είναι πράξη.
Ελεύθερη βούληση – αν την είχες θ’ άλλαζες τον κόσμο. Αν άλλαζες τον κόσμο δεν θα υπήρχες.
Εν δυνάμει – πράξε όσο μπορείς, άρα όσο οφείλεις.
Ενοχή – μόλις ο άνθρωπος θεμελιώσει την ελεύθερη βούληση τού την πλακώνει η ενοχή.
Επίλογοι – Συνήθως, επιτάφια για να μας θυμίζουν πως κάποιος έζησε. Σπάνια, κάρβουνα μιας αυτοπυρπόλησης.
Ερώτηση – Η απάντηση εμπεριέχεται στην ερώτηση. Αν όχι, η ερώτηση είναι ανούσια. Μάθε να ρωτάς, για να μάθεις.
Ζ
Ζήλεια – Ζήλεψα εκείνη τη ζωγραφιά. Δεν ήταν σπουδαία, μα την κοιτούσες με μιαν αθώα οικειότητα.
Η
Ημερολόγιο – το παρελθόν και το μέλλον είναι αιώνια. Μόνο το παρόν είναι περατό.
Θ
Θάλασσα – Μην μου μιλάτε για το πέλαγος. Μην ουδετεροποιείται την θηλυκότητα. – Στα χάδια της γεννώνται και πεθαίνουν κόσμοι.
Ι
–
Κ
Καλά βιβλία – Εν καιρώ.
Κάποιος – Όλοι φοβούνται τον κανένα. Θέλουν οπωσδήποτε να είναι κάποιοι.
Κατήγορος – Νυστάζεις. Κοιτάς την ώρα. Πέρασε, λες. – Μόλις κατηγόρησες το ρολόι για την δική σου κούραση. – Κάποιους τους βολεύει μάλιστα τόσο να έχουν ανακαλύψει έναν ένοχο, που κοιτάνε την ώρα για να τους πει αν νυστάζουν.
Κόσμος – άπειροι κόσμοι μέσα στον κόσμο σου κι εσύ φοβάσαι τη μοναξιά.
Κροίσος – Όλοι αυτοί που αγωνίζονται να γίνουν κροίσοι, θυμούνται άραγε το τέλος του μύθου;
Κρυφτό – Τα νιάτα κρύβουν την σοφία, και η σοφία τα νιάτα.
Λ
Λογαριασμός – Ο θεός έφτιαξε τον άνθρωπο, ή ο άνθρωπος το Θεό; Ποιος οφείλει εξηγήσεις; Την λυπητερή ποιος θα την πληρώσει;
Λογικοί – “Οι αισθήσεις λένε ψέματα.” – Κι όμως, μου μοιάζετε δυστυχείς. Ψέματα;
Μ
Μηχανές – Η βολή δεν ισοδυναμεί με ωφέλεια. Οι μηχανές παρέχουν τ’ αυτονόητα. Η ουσία όμως δεν παύει να βρίσκεται στα ευνόητα.
Μισοάδειο/γεμάτο – Αισιοδοξούμε από ανασφάλεια. Απαισιοδοξούμε από ματαιοδοξία.
Ν
Νοητικό πείραμα/Γαλήνη – Να ζεις έτσι που και την ημερομηνία θανάτου σου να μάθεις να μην αλλάξει κάτι στη ζωή σου.
Descartes – Ήταν τόσο σίγουρος πως υπήρχε που ήθελε να μας εξηγήσει και το γιατί. Έψαχνε ένα λόγο για να ζει.
Ξ
–
Ο
Οθόνες – Οι τέλειοι καθρέφτες. Δείχνουν μόνο ό,τι θες εσύ να δεις.
Οικολογική ερωτοτροπία – Ο έρωτας πρέπει να θρέφεται από ανανεώσιμες πηγές – στιγμές ποιητικές, πρόσφορες για σπειρωτή επανερμηνεία. Αν φλέγεται καίγοντας μη ανανεώσιμες, πεπερασμένες στιγμές, σύντομα σβήνει.
Οικονομικά – Πρέπει κανείς να κοιτά με πρωτοφανή απορία και οίκτο αυτούς που μιλάνε για την οικονομική ανεξαρτησία ως το ύψιστο επίτευγμα ενός λαού. Αυτούς τους ηλίθιους που μπερδεύουν το αποτέλεσμα με την αιτία. – Τα οικονομικά είναι το μεράκι των τεμπέληδων της ζωής. Αυτών που ρωτάνε για την αξία της Ακρόπολης ένα μεσίτη.
Π
Παγκοσμιοποίηση – Το πιο επικίνδυνο ενδεχόμενο της παγκοσμιοποίησης είναι η επιβολή μιας οικουμενικής γλώσσας.
Παράδοξο – Κάθε μέρα μας σπρώχνει πιο βαθιά μέσα στην νύχτα.
Παραμύθι – στο παραμύθι της ζωής: και ζήσαν αυτοί καλά, κι εμείς διαφορετικά.
Παρόν – Η άποψη για το τί είναι παρόν, ως ξεχωριστό από το παρελθόν, είναι κατασκεύασμα – της έννοιας του παρόντος με, για υλικό, το παρελθόν. Τα παράδοξο του ζωντανού.
Περιστέρια – Τα περιστέρια στις πόλεις μάς δείχνουν πόσο ξέφτισε, πόσο τετριμμένη και τσαλακωμένη μας έγινε η εικόνα της ειρήνης, της στέρεης γης, της ελιάς.
Πίστη – Ο Θεός είναι ζήτημα οπτικής, η θρησκεία ενοχής.
Πίστη β’ – Η βάση της πίστης είναι η φαντασία.
Ποίηση – Κι ας γράφεις ριζοσπαστικά και ομοιοκαταληξία κρατάς, αλλοίμονο τα δέντρα και το μελάνι που χαλάς.
Πόλεμος – κάποτε τους ξεκινούσαν μάλλον οι γενναίοι. Τώρα μάλλον οι δειλοί.
Πραγματικότητα – Για ορισμένους, το πικρό κατακάθι στον πάτο της κούπας της φαντασίωσης. – Υπάρχουν κι αυτοί που αδειάζουν την κούπα μονορούφι.
Προοπτική – κάθε που ορθώνεις μια βεβαιότητα ξεπετάγονται αμέτρητες προοπτικές, κάθε μια τους επίσης βέβαιη.
Προσβολή – Προσβαλλόμαστε όσο πιστεύουμε πως ο άλλος έχει δίκιο.
Ρ
–
Σ
Σοβαρότητα – παίρνει τη ζωή σοβαρά μόνον όποιος πιστεύει πως το ίδιο κάνει κι αυτή.
Σκουπιδοτενεκές – Γεμίζει μ’ όλες τις συνέπειες της ζωής μας με τις οποίες δε θέλουμε πια ν’ ασχοληθούμε.
Σύμπτωση – έχει στη βάση της τον εγωκεντρισμό – και μια απαραίτητη δόση ανευθυνότητας.
Συνείδηση – Τον ενοχλούσε το παλιό και το σκότωσε για χάρη του νέου. / Τον ενοχλούσε το νέο και το σκότωσε για χάρη του παλιού. Ύστερα έκρυψε και το κουφάρι, ως να μην έγινε φονικό. – Συνείδηση, αυτή η ψεύτρα.
Τ
Τελεολογία – κατασκεύασμα των τεμπέληδων της ζωής. Αυτών που βάζουν τέλος πριν ακόμα αρχίσουν.
Τιμωρία – η σκληρότερη τιμωρία που μπορείς να επιβάλεις σ’ έναν άνθρωπο είναι να τον εκδιώξεις απ’ τους ανθρώπους. Ζει χίλιους θανάτους.
Τίποτα – πώς σε τρομάζει το τίποτα; Αφού δεν είναι κάτι.
Τραμπάλα – Καλά που έχουμε και την φαντασία, να φαντασιωνόμαστε αυτά που δεν ζήσαμε. – Καλά που έχουμε και τη ζωή, να ζούμε αυτά που δεν φανταστήκαμε.
Τρελοί – ας κυκλοφορούνε φορώντας ακουστικά, μην τους νομίζουμε τρελούς.
Υ
Υπεράσπιση – Αφού οι σοφοί μας λένε βλακείες, πώς να μην μιλάνε μετά και οι βλάκες;
Ύπνος – Κοιμόταν συνήθως αρκετά. Μα ποτέ του βαθιά. Ανησυχούσε μη δεν είναι δίκαιος ο ύπνος του. – Πόσες νύχτες άγρυπνες αξίζει ένας δίκαιος ύπνος;
Υπολογισμός – Πάντα του ήταν κακός στους υπολογισμούς. Στις σχέσεις του δεν ήξερε ποτέ να σου πει πόσο έδινε και πόσο έπαιρνε. Ο πιο πλούσιος φτωχός που γνώρισα.
Φ
Φαντασίωση – Τίποτα δε θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά. Μόνο ό,τι μπορεί πραγματικά να συμβεί συμβαίνει.
Φωτογραφίες – Δεν απαθανατίζουν αυτό που έγινε. Αποτυπώνουν αυτό που θέλουμε να ήταν. – Για πάντα;! Βαριέμαι…
Χ
Χάσιμο – Χαμένος χρόνος υπάρχει μόνον για εκείνους τους πολυάσχολους που καταλαβαίνουν τη ζωή ως μέσο.
Χρέος – Παλιότερα, μόλις γεννιόταν ένα παιδί ήταν ένοχο. Τώρα, μόλις γεννιέται ένα παιδί χρωστάει. – (Πολύ αργούν οι θεοί να πεθάνουν.)
Ψ
–
Ω
–